Presbiakuzi (Yaşa Bağlı İşitme Azalması)

Presbiakuzi (Yaşa Bağlı İşitme Azalması) Nedir?

Yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak, tüm sistemlerde olduğu gibi işitme sisteminde de fonksiyonel kapasitede bir azalma olur. Yaşla ilgili olarak ortaya çıkan, öncelikle yüksek tonları tutan, iki taraflı, simetrik, sensörinöral işitme kaybına presbiakuzi adı verilir. Presbiakuzinin ortaya çıkış yaşı kişiden kişiye değişir. Bu durum genellikle 40’lı yaşların başından itibaren başlasa da, belirgin hale gelmesi genellikle daha geç yaşlarda olur.

Presbiakuzi Hangi İşitme Frekanslarını Etkiler?

İlk olarak konuşma frekansları (500, 1000, 2000, 4000 Hz) dışındaki frekanslarda düşüşün başlaması fark edilmeyi geciktirir. Konuşma frekanslarının etkilenmesi ile şikâyet belirgin hale gelir. Bu frekanslarda işitme seviyelerinin azalması ile birlikte, konuşmayı ayırt etme skorlarında düşüş görülür.

Presbiakuzinin Nedenleri Nelerdir?

Sıklıkla üzerinde durulan üç neden şunlardır:

Kulağı besleyen ince damarların özelliklerini yitirip artık eskisi kadar kan taşıyamaması.
İşitme sinirinin yaşla birlikte özelliğini kaybetmesi.
Beyindeki işitme merkezinin özelliğini ve işlevini yitirmesi

Presbiakuzi Gelişimine Yol Açan Faktörler Nelerdir?

Presbiakuzi gelişiminde kişisel ve çevresel faktörler elbette rol oynasa da, en temel etkenin genetik faktörler olduğu düşünülmektedir. Çevresel faktörler arasında en etkili olan gürültüdür. Mesleki nedenler başta olmak üzere, yüksek sese maruz kana bireylerde ileri yaşlarda işitme kaybı olma olasılığı daha fazladır. Bu nedenle, gürültüye maruz kalma riski olan işlerde çalışanların kulaklarını koruyarak çalışması çok büyük önem arz eder. Presbiakuzide işitme yollarının her bölgesinde yaşla beraber değişiklikler olmakla beraber asıl sorun iç kulakta yer alan kokleadadır (salyangoz). Kokleada ise en çok etkilenen bölge dış tüylü hücrelerdir.

Presbiakuzi Tipleri Nelerdir?

1. Sensoriyal presbiakuzi: En sık görülen tiptir. Kokleada dış tüylü hücrelerde ve destek hücrelerinde kayıp vardır. Genellikle orta yaşta başlar ve zaman içinde ilerleme gösterir. Her iki kulakta simetrik şekilde yüksek frekanslarda kayıp görülür.
2. Nöral presbiakuzi: İşitme siniri liflerinde kayıp vardır. Bu nedenle tüm frekanslarda etkilenme vardır. Genetik yatkınlıkla ilişikili olduğu düşünülen nöral presbiakuzi belirtileri daha erken başlayabilir ve ileri yaşla belirgin hale gelir.
3. Strial presbiakuzi: Göreceli olarak daha genç bireyleri etkileyen, kokleanın stria vaskularis bölümünün özellikle etkilendiği presbiakuzi tipidir. Tüm frekansları etkiler. Konuşmayı ayırt etme nispeten korunmuştur.
4. Mekanik presbiakuzi: Kokleanın baziler membran bölümünün esnekliğini kaybederek sertleşmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Yavaş ilerleyen ve yüksek frekansları tutan işitme kaybı görülür.

Presbiakuzi Belirtileri Nelerdir?

Presbiakuzili bireylerde işitme kaybı, konuşulanı anlamama ve kulak çınlaması en belirgin belirtilerdir. Bunların yanı sıra, gürültülü ortamlarda ve yüksek sesle konuşan bireylerin çevresinde rahatsız olduklarını ifade ederler. En belirgin sorun işitme azlığından önce gelişen konuşmayı ayırt etme yeteneğinin azalmasıdır. Daha sonra ise işitme azlığı ve iletişim güçlüğü ön plana gelir.

Presbiakuzi Tanısı Nasıl Koyulur?

Önce Kulak Burun Boğaz Uzmanınız tarafından kulağınız muayene edilir ve işitme kaybına yol açabilecek başta kulak kiri, dış kulak yolu iltihabı, orta kulak iltihabı, kulak zarında delik gibi diğer işitme kaybı nedenlerinden herhangi birisi olmadığından emin olunur. İkinci aşamada uygun işitme ve basınç testleri ile işitme kaybının derecesi ve tipi ortaya koyulur.

Presbiakuzi Nasıl Tedavi Edilir?

Presbiakuzisi olan bireylerde işitme kaybı belirli bir seviyenin üzerinde ise, işitme düzeylerinin daha iyi duruma getirilmesi ve yaşam kalitesinin arttırılması için işitme cihazları kullanılabilir. İleri düzeyde işitme kaybı olan ve işitme cihazından fayda görme olasılığı düşük olan bireylerde koklear implant uygulanabilir.